در اياتي از قران كريم به صراحت تشاره به اين منزلگاه دوم انسان ها دارد ،چنان چه ميفرمايد:زماني كه مرگ يكي از انها فرا ميرسد ميگويد:پروردگار من !مرا باز گردان شايد در انچه ترك كردم عمل صالحي انجام دهم به او ميگويند:چنين نيست ،اين سخني است كه او به زبان ميگويد و اگر باز گردد برنامه اش همچون سابق است و پشت سر انها برزخي است تا روزي كه برانگيخته شوند .
دراين ايه صراحتا به جهان برزخ اشاره دارد .ابتدا و انتهاي ان را نيز معلوم ميكند .اول ايه از لحظه ي مرگ انسان ميگويد و اخر ايه نيز از رئز قيامت و بر انگيخته شدن ،لذا اين منزل گاه دوم از مرگ انسان شروع و تا لحظه ي وقوع قيامت ادامه خواهد داشت.روايتي از امام صادق عليه السلام است كه ميفرمايند:من از برزخ شما ميترسم ،سوال شد برزخ چيست ؟فرمودند برزخ همان قبر است ازان زماني كه انسان ميميرد تا روز قيامت .و علاوه برايه ي شريفه ي فوق ،كليه ي اياتي كه از مرگ تعبير به ((توفي))((قبض روح ))دارداشاره ي دقيقي به وجود جهان برزخ است
3:ايا انسان ها در برزخ به حيات و زندگي خويش ادامه ميدهند ؟
بله،طبق ايه ي قران كريم كه در مورد صلحا و شهدا امده است اشاره به ادامه ي حيات و بهره وري از تنعمات انان دارد .چنان چه در (سوره ي ال عمران.ايه ي 169.)دراين ايه روي سخن با پيامبر اكرم است .خداوند ميفرمايد:((هرگز مپندار كساني را كه در راه خدا كشته شدند مردگانند ،بلكه انها زنده اند ونزد پروردگارشان روزي داده ميشوند
4:حيات برزخي گنه كاران چگونه خواهد بود :
در سوره ي نوح در مورد عذاب قوم نوح ميفرمايد :قوم نوح به خاطر گناهان زيادي كه كه داشتند غرق شدند وداخل اتش شدند .مرحوم علامه ي كبير حضرت ايت الله طباطبايي (قدس الله النفسه الزكيه))در كتاب گرانقدر الميزان در ذيل تفسير اين ايه ميفرمايد:مرا د از داخل اتش شدن ،همان اتشي است كه در برزخ است .نكته ي جالبي كه در اين ايه است مساله ي غرق در اب و اتش در كنار هم امده است .اين بدنها غرق در اب است ولي روح در قالب ديگري در اتش است .
در ايه ي ديگري كه در قران كريم از عذابهاي فرعونيان در برزخ ،سخن ميگويدميفرمايد:سرانجام عذابهاي شديد برزخي بر ال فرعون نازل شد و در ادامه اين عذاب الهي را شرح ميدهد و ميفرمايد:عذاب الهي همان اتش است كه هر صبح و شام بر انها عرضه مشود وروزي كه قيامت برپا ميشود خداوند دستور ميدهد كه ال فرعون را در سخت ترين عذابها وارد كنيد
5:كيفيت موجودات در عالم برزخ چگونه است ؟
موجوداتي كه در عالم برزخ هستند ماده ندارند،اما شكل و صورت و حد و كم و كيف واعراض فعليه را دارند.يعني داراي اندازه و حدود هستند ،داراي رنگ و بو هستند .لذا صورت مردمان برخي رنگ و حد دارد و در انجا خوشحالي و مسرت و غضب و نگراني هست .در انجا نور نيز هست .بنابراين موجودات برزخي داراي صورت جسميه هستند و لي ماده ندارند.
6:چرا به عالم برزخ ،عالم خيال ميگويند؟
خيال يعني عالمي كه در انجا صورت محض است وهيچ ماده اي نيست ،البته صور موجوداتي هم كه در انجا هست به مراتب از موجوداتي كه در عالم ماده است قوي تر و عظيم تر و حركتش سريع تر است ،حزن واندوه و يا مسرت و لذتش افزون تر است.
اين ((خيالي))كه ما در فارسي هم استفاده ميكنيم به معناي ((وهم))استو هر امر توهميه را يك امر خيالي ميپنداريم .اين عالم خيال به اين معني نميبشاد بلكه خبال در لفظ وضع شده است و واقعي به معناي جدايي از ماده ميباشد .و عالم خيال عالم بسيار وسيعي است كه از عالم ماده خيلي قوي تر است لذا چون عالم برزخ برخي از تعلقات و ويژگي هاي عالم ماده را ندارد به ان،عالم ماده ميگويند
7:ايا انسان با همين بدن وجسم مادي وارد عالم برزخ ميشود؟
خير،بدن وجسمي كه به ميان قبرميرود و به روي ان خاك ميريزند ،غير از صورت و قالب مثالي است كه به برزخ ميرود.سوال و حساب و كتاب با بدن مثالي است نه با بدن خاكي ،بدن خاكي حركت ندارد چشم و گوش و ادراك ندارد .چه در ميان قبر باشد و بپوسد و چه نباشد .اما بدن مثالي نه ميميرد و نه ديده ي بصيرت و ادراكش كم ميشود بلكه افزون تر هم ميگرددو اوست كه مورد سوال و مواخذه ومورد ثواب و عقاب برزخي قرار ميگيرد..
7:ايا شفاعت پيامبر و امامان معصوم در عالم برزخ شامل حال مومنيم ميشود و از عذاب قبرانها ميكاهد؟
طبق روايات بسياري كه در اين زمينه و جود دارد روشن ميگردد كه مومنان فقط در قيامت مشمول شفاعت پيامبر و امامان معصومند و حساب برزخ جداست .چناچه ازامام صادق عليه السلام منقول است ((((به خدا سوگند من تنها از برزخ شما ميترسم.(اصول كافي.جلد2.صفحه ي60.حديث110).)))
8:ايا در برزخ امكان يادگيري و تعليم و تعلم است؟
طبق روايات بسياري در برزخ،محبين اهل بيت و شيعيان امام علي (ع)كه در دنيا امكان اوزش و تعليم را به طور كامل نداشتند .انجا تحت تعليم قرار ميگيرند.تا بر كمالاتشان افزوده شود چنان چه امام موسي كاظم عليه السلام درباره ي اموزش دربرزخ ميفرمايد:هر كس از دوستان وپيروان ما بميرد و هنوز قران كريم را به طور كامل فرا نگرفته باشد در قبرش به او تعليم ميدهند تا خداوند بدين وسيله درجاتش را بالا ببرد چرا كه درجات بهشت به اندازه ي ايات قران كريم است و به او گفته ميشود بخوان و او ميخواند و از درجات بهشت بالا ميرود .لذا اعمالي كه انسان در دنيا تلاش كرده و به حد كمال دريافت نكرده(مرگ يا عوامل ديگري سبب عدم حصول نهايي ان شده است).و از قبيل علم اموزي و كسب مهارتهاي بيشتر علمي است در جهان برزخ ميتواندكسب نمايد.
9:حقيقت مرگ چيست؟
حقيقت مرگ در واقع جدا شدن روح از بدن انسان است از انجايي كه ارتباط روح با بدن به دليل مجرد بئدن و مادي بودن جسم،مانند محلول و مخلوط شدن نميباشد،لذا علاقه و ارتباط ي روحي با جسم دارد بي انكه اميزش و تداخلي با جسم داشته باشد.روح مانند پوششي تمام بدن را فرا گرفته است.لذا معناي مرگ،بريده شدن اين علقه و جدا شدن اين پوشش است.
10:روح چگونه از بدن انسان خارج ميشود؟
خروج روح از بدن به صورت ((دفعي))و ((تدريجي))صورت ميگيرد.حالت دفعي ان را كه ما از ان به عنوان ((سكتهي مغزي يا قلبي))ياد ميكينم ويا در اثر ضربات به سر و تصادف حاصل ميشود،وقتي است كه فرد بلافاصله مرگ بر تمام جسمش مستولي ميشود.و تدريجي ان وقتي است كه انسان در بستر افتاده و خودش نيز شاهد خروج تدريجي روح از بدنش است كه از ناحيه ي پا شروع شده و به سر ختم ميشود ،و در ان موقع سر به طرفي خم ميشود و بدن بيحركت ميماند و قلب و مغز و ريه از كار ميافتد و مشخص ميشود كه مرگ جسم حاصل شده است..شاهدي براي حالت تدريجي خروج روح از بدن ،اين است كه از افراد محتضر زياد شنيده شده كه ميگويند:((روح ديگر در دست و پاهاي من نيست و به سمت بالا ميايد))
11:سكرات مرگ چيست؟
((سكره ي مرگ))حالتي است شبيه به ((مستي))كه بر اثر فرا رسيدن مقدمات مرگ به صورت هيجان و انقلاب فوق العاده اي به انسان دست ميدهد و گاه بر عقل او چيره ميشود و او را در اضطراب و ناارامي شديدي فرو ميبرد.و اين حالت ناشي از همان انتقال انسان به جهان ديگر است و انسان كه در لحظه اي تمام پيوند هاي خود را با زندگي دنيايي كه سالياني با ان مانوس بوده قطع ميبيند وارد عالمي ميشود كه تمام مواردش جديد و اسرار اميز است و حوادث بعد از مرگ را تا حدودي با چشم خود ميبيند .لذا وحشت عظيمي تمام وجود او را ميگيرد و يك حالت مستي به او دست ميدهد درحالي كه مست نميباشد،و اين همان سكرات مرگ است.اين سكرات را حتي انبيا و مردان خدا را در بر ميگيريد چنان چه در حالات پيامبر امده است كه در لحظات اخر عمر مباركشان دست خود را در ظرف ابي ميكرد و به صورت ميكشيد و (((لا اله الا الله )))ميگفت و فرمود ((ان الموت سكرات))يعني مرگ سكراتي دارد.
12:علت سخت جان دادن و اسان جان دادن انسانها چيست؟
جان كندن و قبض روح براي عده اي سهل و اسان و براي بعضي ديگر صعب و دشوار است و بديهي است كه اين امر به اعمال و رفتار انسان منتهي ميشود .
با عنايت به ايات قران كريم،قبض روح و هنگام جان دادن انسان ها به 3 دسته تقسيم ميشود:
1:دسته ي اول : افرا با ايمان و فداكار هستند كه در هنگام مرگ ،غم و اندوه انان پايان ميپذيرد و نويد هاي خوشحالي پي در پي به انها داده ميشود .چنان چه قران ميفرمايند:هنگامي كه فرشتگام جان افراد پاكيزه را ميگيرند ،به انان ميگويند:درود بر شما ،داخل شويد بر بهشت زيرا شما كار نيك انجام داديد.مرحوم طبرسي در تفسير ايه اي شريفه ميفرمايد:اين بشارت در دنيا ،بشارت ملائكه به مومنين موقع مرگ است.
2:دسته ي دوم:افرا كافري كه ايمان به خدا و پيامبر نياورده اند ،قران نيز درباره ي نحو هي جان دادن انها ميفرمايد(انعام.93):اگر بيني كه ستمكاران در گرداب هاي مرگ هستند و فرشتگان دستهاي خويش را گشوده كه جان انها را بگيرنر ،به انان ميگويند:جانهاي خويش را براريد ،امروز به عذاب خفت بار سزا داده ميشويد به خاطر انچه به ناحق سخن گفتيد و در ايات او كبر ورزيديد .
3:دسته ي سوم:اين گروه افراد با ايماني هستندكه به وظاييف خود عمل نكرده اند اينها هم وضع رقت باري دارند .
امام علي (عليه السلام) ميفرمايند:جان دادن سه دسته از مسلمانان ماند كفاراست :1:انهايي كه بر مردم ظالمانه حكومت كرده اند.
2:انهايي كه مال يتيمان را به يغما ميبرند.
3:انهايي كه شهادت دروغ ميدهند.
13:اگر نحوه ي قيض روح به اعمال انسان بستگي دارد پس چگونه بعضي از كافذان به راحتي و برخي از مومنين به سختي جان ميدهند:
روايتي از پيامبر اكرم است كه ميفرمايند:خداوند پاداش كفاري را كه كار نيك انجام ميدهدند و خدمت به اجتماع نموده اند در اين جهان مرحمت ميكند تا در جهان ديگر استحقاق نعمتهاي بهشتي و اخرتي را نداشته باشند ازاين جهت است كه قبض روح انان به راحتي واقع ميشود .و به همين ترتيب مومني كهقصور و كوتاهي نموده اند با سختي قبض روح،كيفر خود را در همين دنيا ميبينند تا مشمول عذاب اخرت نگردند چنان چه امام حسين عليه السلام هز قول پيامبر اكرم ميفرمايند:سختي مرگ مومنين،كفاره براي گناهان ان است
قبض روح برای مومن چگونه است ؟
روايتي است از امام علي بن الحسين (ع) كه ايشان در اين باره فرموده اند :قبض روح براي مومن مانند كندن جامه و شستن چرك و جانور از بدن و باز كردن بند ها و غل هاي سنگين او و بدل كردن به نيكو ترين جامه ها و خوشبو كردن اوست به بهترين بوها و سوار شدن بر مركبها است.
14:هنگام سكرات مرگ چه چيز هايي براي انسان اشكار ميگردد؟
طبق روايات بسسياري كه از معصومين (عليهما السلام اجمعين ) نقل شده است ،5 موضوع در هنگام مرگ برلي انسان اشكار ميگردد.:
1:ديدن جايگاه خود در بهشت يا دوزخ ،:امام صادق (ع) ميفرمايند:وقتي نفس به گلوي انسان ميرسد جايگاه خود را در بهشت يا دوزخ ميبيند و ميگويد:مرا به دنيا برگردانيد تا به خانواده ي خود اطلاع دهم و به او ميگييند:راهي براي بازگشت وجود ندارد.
2:ديدن ملك الموت و ملائكه ي ديگر:روايتي است كه ميفرمايد:وقتي هنگام جان دادن فرا ميرسد چهار ملك بر انسان وارد ميشوند و با او سخن ميگويند،اولي ميگويد:السلام عليكم،من موكل روزي تو هستم كه بايد روزي تو را جمع كنم و من سرتاسر زمين را گشتم ،از مغرب تا مشرق،روزي اي برايت پيدا نكردم ولو يك لقمه تا انكه داخل اين ساعت گرديدم و بر تو وارد شدم.دومي ميگويد:السلام عليك،من موكل بر اشاميدني هاي تو هستم و سر تاسر زمين را گشتم اشاميدني براي تو پيدا نكردم تا اينكه داخل در اين ساعت شدم.وسومي گويد:السلام عليك،من موكل اجل ها وعمر تو ميباشم وتمام زمين را گشتم قوت زندگاني از براي تو نيافتم تا اينكه داخل در اين ساعت شدم .و بعد سومي ميگويد:السلام عليك من موكل نفس تو هستم از مشرق تا مغرب زمين را گشتم و نفسي براي تو پيدا نكردم تا اينكه در اين ساعت داخل شدم. وبعد از اينها ((كرام الكاتبين))بر محتضر وارد ميشود و ميفرمايد:من موكل زبان تو ام ،هر چه گفته اي ضبط كرده ام ،بعد از ان يك لوح سياهي بيرون مياورد و به او نشان ميدهدو به محتضر ميگويد:به اين لوح نگاه كم انگاه عرق محتضر جاري شده و به سمت راست و چپ مينگرد تا لوح خوانده نشود.((كرام الكاتبين))اين صحيفه را بر بالش محتضر ميگذارد و ميرود و بعد از ان ((ملك الموت))داخل ميشود و در حاليكه در طرف راست او ((ملائكه ي رحمت))و در طرف چپ او ((ملائكه ي عذاب )) قرار دارند و هر كدام سعي ميكنند ،روح را به جانب خود بكشانند تا انكه روح بنده به حلق ميرسد و ملك الموت ان را ميگيرد و بعد اگر اهل سعادت بود او را تسليم ملائكه رحمت ميكند و اگر اهل شقاوت بود روح ميت را به كلائكه عذاب ميسپارند و سر انجام ملائكه روح ميت را تحويل گرفته و به اسمان ميبرند
3:رويت پيامبر اكرم (صلي الله )و ائمه ي اطهار (عليه السلام اجمعين).از امام صادق عليه السلام منقول است كه فرمودند:هيچ انسان با ايماني چشم از جهان نميپوشد مگر اينكه رسول اكرم (ص)و امام علي(ع)را ميبيند كه به او بشارت میدهند
4:تجسم شيطان بر او :روايتي از امام صادق منقول است كه ميفرمايند:هيچ كس نيست در هنگام مرگ،مگر انكه ابليس ،اعوان و يارانش را ميفرستد كه او را وادار به كفر كنند و در دينش تشكيك بيندازند تا انكه روح از بدنش مفارقت كند و اگر ان محتضر مومن باشد،شيطان قدرت ندارد كه ايمان او را زايل كند.
5:پنجمين موردي كه براي انسان در سكرات مرگ اشكار ميگردد تجسم اولاد و اموال است . روايتي از امام علي است كه ميفرمايند:براي شخص محتضر مال و اولاد و عملش ممثل ميشود .پس به مالش ميگويد:تو براي من چه ميكني؟ميگويد:از من بيش از كفنت بهره نميگيري(پول كفن)،و به اولادش ميگويد:شما براي من چه ميكنيد؟تو را به گورت وارد ميكنيم .انگاه به عملش ميگويد:تو با من چه ميكني ؟ميگويد:همه جا قرين و ملازم تو هستم
15:ايا ((مومنين))=مومنين واقعي. ميتوانند ميتوانند اجل خود را به تاخير بيندازند؟
روايتي از رسول اكرم (ص)منقول است كه ميفرمايند:اگر مومني =مومن واقعي بر پروردگارش سوگند دهد كه او را نميراند،خداوند او را نميميراند و لكن هر گاه اجلش برسد خداي عز وجل دو نسيم به سوي او ميفرستد يكي را ((منسيه))و ديگري ((مسخيه))گويند.منسيه او را از ياد اهل و مالش ميبرد ومسخيه او را از دنيا بيرغبت ميكند .تا اينكه ان چه نزد خداي تعالي است اختيار كند.
16:فشار قبر چيست؟
از جمله عذابهاي دردناك عالم برزخ ،طبق روايات بسياري همين فشار قبر است كه بدن انسان بوسيله ي دو جسم فشار داده ميشود يكي بدن مثالي و ديگري بدن دنيوي.و در واقع فشار قبر اولين نقطه ي كيفر هاي عالم برزخ است
16:چه كساني از عذاب قبر درامانند؟
در روايات زيادي امده است:كساني كه به بعضي از اعمال خير ،مانند :چند حج،يا مداومت بر بعضي از سوره هاي قران و يا بعضي از اذكار داشته باشند از فشار قبر درامانند
17:اگر فشار قبر براي عموم مردم حتمي است كسي كه چنديد روز به دار اويخته شده فشار قبر او چگونه است؟
اين سوالي است كه يكي از صحابه از امام صادق(ع)نمود و حضرتش در جواب فرمود:پروردگار زمين همان پروردگار هواست پس خداوند عزوجل به هوايي كه بر او احاطه دارد وحي ميكند كه از هر طرف بر او فشار وارد كنند . وهم چنين است فردي كه در دريا غرق شده است وابهاي اطراف بر او فشار خواهند اورد.
18:چه عواملي باعث تخفيف و نجات از فشار قبر است؟
بر خي از اين عوامل كارهايي است كه خود انسان ميتواند در زمان حيات خويش انجام دهد و برخي ديگر كار هايي است كه ديگران براي انسان انجام ميدهند.
در روايات بسياري مواردي كه باعث تخفيف از فشار قبر و عذاب قبر است ذكر شده است كه به بعضي از انها اشاره شده است:
1:از امام رضا (ع)منقول است كه ميفرمايند:بر شما باد به نماز شب ،نيست بنده اي كه بر خيزد اخر شب و بجا اورد 8 ركعت نماز شب و 2 ركعت نماز شفع و 1ركعت نماز وتر، و استغفار كند در قنوت وتر70 مرتبه مگر انكه پناه داده شود از عذاب قبر و از عذاب جهنم
2:از حضرت رسول (ص)مروي است :هر كه بخواند سوره ي مباركه ي ((((((تكاثر))))))را در وقت خواب از عذاب قبر نگاه داشته ميشود
3:همچنين روايتي از معصوم است كه ميفرمايد:هر كه 4 روز از ماه رجب را روزه بگيرد و و يا 12 روز از ماه شعبان را ،از عذاب قبر محفوظ است.
4:شيخ كليني از امام محمد باقر(ع)روايت كرده كه فرمودند:سوره ي ((((((ملك))))))مانعه است .يعني منع ميكند از عذاب قبر (چه بالاي سر ميتي خوانده شودو چه در حال حيات ،كسي زياد تلاوت كند)
5:هر كه در نجف اشرف دفن شود از عذاب قبر و فشار قبر ايمن است چرا كه از خواص ان تربت شريف ان است كه عذاب قبر و حساب نكير و منكر از كسي كه در ان مدفون شود ساقط ميشود.
6:از امام صادق(ع) منقول است: هر كه بميرد ما بين زوال روز پنجشنبه تا زوال روز جمعه حق تعالي او را از فشار قبر پناه دهد.
7:روايت شده هر كه مداومت كند به خواندن سوره ي مباركه ي((((((زخرف))))))،خداودن تعالي او را در قبرش از جانوران زمين و نيز از فشار قبر ايمن گرداند
8:روز اول ماه رجب 10 ركعت نماز بخواند كه در هر ركعت ،يكمرتبه ((((((حمد))))))و سه مرتبه((((((توحيد)))بخواند تا از فتنه ي قبر وعذاب روز قيامت مصون بماند.
9:شيخ طوسي در مصباح متهجد از رسول اكرم صلي الله عليه و اله وسلم روايت كرده :هر كه در شب جمعه دو ركعت نماز بخواند و در هر ركعت(((حمد ))و((((15 مرتبه .سوره ي زلزال ))))بخواند حق تعالي او را از عذاب قبر و از هواهاي روز قيامت ايمن گرداند.
10:از حضرت امير المومنين(ع)روايت شده هر كه در هر جمعه سوره ي ((((((نساء))))))را بخواند از فشار قبر ايمن ميگردد و همچنين هر كه سوره ي ((((((ن و القلم))) را در فريضه و يا نافله بخواند حق تعالي او را از فشار قبر پناه خواهد داد.
11:از امام محمد باقر(ع)روايت شده:كسي كه ركوعش را كامل انجام دهد وحشت قبر نخواهد ديد.
12:از جمله موارد ديگري كه در روايات به ان اشاره شده كه سبب تخفيف عذاب قبر و فشار ان است:
((((((((((پرهيز از غيبت،سخن چيني،دوري كردن از خوردن مال يتيم،دوري از گواه ناحق،پرهيز از بد اخلاقي نسبت به همسر و فرزندان ،*ضايع نكردن نعمت هاي خدا )))))))))
۱۹:از پيامبر اكرم(ص) روايت شده كه فرمودند:3 گروه از زنان عذاب قبر ندارند ودر قيامت هم با حضرت زهرا سلام الله عليعها محشور ميشوند:
1:زني كه بافقر و تنگدستي همسر خود بسازد.
2:زني كه با بد اخلاقي همسر خود ،صبر را از دست ندهد.
3:زني كه مهريه ي خود را به همسرش ببخشد(كه بدين وسيله باري را از دوش او برداشته).
13:در روايات امده است كه زائر امام حسين (ع) از عذاب قبر و فشار هاي قبر ايمن است.
۲۰:سوال قبر چيست؟
در روايتي ، امام سجاد عليه السلام ميفرمايند:بدان اولين چيزي كه از تئ سوال ميكنند اتين است كه:پروردگارت كه ميپرستيدي،و از پيامبري كه به سوي تو فرستاده شد،و از ديني كه به ان پايبند بودي و از كتابي كه ان را ميخواندي(قران كريم)و از امامي كه ولايتش را پذيرفته بودي ،سپس از عمرت سوال ميكنند كه در كدام را بر باد دادي؟و از اموالت،كه از كجا اوردي؟و در كجا مصرف كردي؟پس جانب احتياط را نگه دار و درباره ي خويش بينديش.
20:چه كساني در قبر انسان را مورد سوال قرار ميدهند:
طبق بسياري از روايات از اين 2 فرشته به عنوان (((ناكر)))و (((نكير)) ياد شده . و در برخي ديگر از روايات از اين فرشتگان به نام هاي ((نكير و منكر)) ياد ميكنند ناگفته نماند كه در بعضي روايات ،باز پرسان قبر براي مومنين و كافرين با نام هاي مختلفي نام برده شده است .بازپرسان كافرين :(((نكير و منكر))و باز پرسان مومنين(((بشير و مبشر )))ميباشند
21:وجه تسميه ي اين نام ها براي باز پرسان قبر چسيت؟
نكير و منكر؛چون از منكران خدا و پيامبر و امام سوال ميكنند و همچنين از انجام دهندگان منكرات و زشتي ها سوال ميكنند .
بشير و مبشر؛چون كه بشارت دهنده و مژده اور براي اهل ايمان و نيكو كارن اند
ستاره ی مشهور هالیوود مسلمان شد (عکس)
شيمي درقران